İstanbul’da Kentiçi Ulaşım
Geçtiğimiz hafta Eskişehir ve ardından Samsun’da farkettiğim ilginç bir durum oldu. İstanbul’da bu iki Anadolu şehrine göre çok daha fazla imkan sağlıyor olmasına rağmen bir takım zorluklar sebebiyle düşük kaliteli bir hayat yaşanmaktadır. Bu zorlukların en üstünde kentiçi ulaşım gelmektedir. Önlenemeyen içeri göç, kozmopolitik yaşamlar, rant hırsı vb. sebeplerle planlaması son derece zor olan kentiçi ulaşım aslında günlük hayatımızda çok önemli bir yer tutmaktadır. Düşünün ki evinizde maddi imkanlarınız dahilinde her türlü konfora sahip olmaya çalışıyorsunuz. Hatta evinizin bulunduğu mekanı bir sitede seçerek yakın çevrenizi de isteğiniz doğrultusunda belirliyorsunuz ama belki iş sebebiyle, belki akraba ziyareti için İstanbul içinde orta-uzak mesafe gitmeniz gerektiğini düşününüz. Bir örnek, tatilininizi geçireceğiniz yer için evinizden havaalanına gitmeniz gerekiyor. Eviniz Üsküdar’da ve uçağınız Atatürk Havaalanından kalkıyor. Normal şartlarda 25km olan bu mesafeyi katetmeniz için gerekli süre seçtiğiniz ulaşım sistemine göre 1-3 saat arası değişmektedir (İstanbul için olağanüstü sayılan yağış ve karlı havalardaki durumları hesaba katmıyorum). Oysa ortadaki problem son derece temel bir problemdir; A noktasında B noktasına ulaşmak için ne kadar süreye ihtiyacım var ve elimdeki yüke göre konforlu/rahat ulaşım aracı ne olmalıdır?
Uzun yıllar bu soru benim için acı vericiydi. İşte arasında mekik dokuduğum mekanlar; AAD- İstanbul kentiçi ulaşım haritası (google maps)
Görüldüğü gibi benim günlük yaşamımda katettiğim yollar aslında yukarıda verdiğim basit örneğin tekrarından başka bir şey değil ve dolayısıyla bu acı soru gerçekten de son 8 yıldır sorulmaktadır. Ve goruldugu gibi gidilmesi gereken yollarda durumlara gore secilecek ulasim sistemlerini belirlemek cok onemli bir olaydir. Bu konuda oldukca tecrubelendigimi belirtmem gerekli. Ancak bu tecrubeme ragmen Mart ayi icindeki hamlem beni bile sasirtmistir. Gunluk yolumu maksimum konfor ve minimum kosturmacaya gore kurgulamisken yolda gecen 4~5 saatlik sure tabiki cok vahsice oldugundan minik bir strateji degisikligine gittim ve simdi okula giderken cogunlukla Metrobus kullaniyorum. Sabahlari erken kalkabildigim icin ev-okul arasi tam 1 saat surmektedir. Aslinda bu sure halen inanilmaz uzun bir suredir ancak aradaki yolu ve gidilen guzergahi dusundugumuzde takdir etmemek elde degildir.
Aslinda bu strateji degisikliginin en onemli sebebi evimin hemen onunden gecen bir baska otobus olmustur. Zira, bu yeni otobus sayesinde Acibadem’e gidisim ve gelisim cok rahat olmaktadir. Her ne kadar karli havalarda bu yeni otobusun nasil gidecegi mechul ve metrobusun performansi ortada iken benim gene de birtakim alternatif ulasim sistemi bulmam gerekecektir.
Bu dusunceleri aklimdan gecirirken aslinda A’dan B’ye ulasmanin en dogru yolunun rayli sistemler oldugunu tabiki hepimiz biliyordur. Rayli sistemler yapisi geregi dakiklik, yolcu kapasitesi ve kullanim ucreti acisindan en dogru olan kentici toplu tasima sistemidir. Baslangictaki yatirim maliyeti fazla olmasina ragmen, zaman icindeki isletim maliyetinin dusuk olmasi ve sistem verimliliginin cok yuksekte bulunasi sebebiyle gunumuzdeki en akilci cozum oldugu asikardir. Istanbul Buyuksehir Belediyesi basta olmak uzere Turkiye’de bir cok belediye rayli sistemlere (metro, hafif rayli sistem, tramway vb.) oncelik vermesi bence cok guzel bir gelismedir. Bunun ornegini Ankara ve Istanbul’da yillardir yasarken, Samsun’da son iki yildir gormekteyiz. Benzer sekilde Eskisehir ve Konya’da da tramway sistemleri kullanilmaktadir. 2001 yilinda Taksim-4. Levent metrosunun acilmasi ile benim birinci elden tecrube ettigim rahatlik gercekten onemlidir. Gectigimiz hafta acilan Kadikoy-Kartal hatti ise eminim Anadolu yakasina buyuk farkliliklar getirecektir.
Ben inaniyorum ki bu sistem sayesinde E5 karayolu ve Kadikoy iskele meydaninda radikal degisiklikler/iyilestirmeler yapilacaktir.
Ancak merakla bekledigim esas gelisme Marmaray’in 2013’te acilmasi olacaktir. Buyuk bir muhendislik calismasi olan bu proje ile Bogaz engeli asilmakta olup rayli sistemlerin entegrasyonu ile Anadolu ve Avrupa yakasinda buyuk kolayliklar saglanacakmis. Belediyenin reklam panolarindaki Uskudar-AHL 45 dakika ifadesine bakarsak aslinda benim icin de yukarida bahsettigim kentici ulasim sistemlerinden guclu bir alternatif sistemim olusacak gibi gozukuyor. Hele ki uskudar’dan ileriye metro hatti da acilirsa hayat bir baska sekilde de renkli olabilir.
Belediye’nin rayli sistem yatirimlarina bakarsak Istanbul icin gelecek oldukca parlak gozukmektedir.
Bakarsınız belki bir gün trafik problemimiz ortadan kalkar :)
Bu yazı 1585 defa okundu
- Hoca Ne Düşünüyor? - 29/08/2014
- Türkiye’deki Yükseköğretimin Evrimi - 22/08/2014
- Ders Vermek… - 01/08/2014
Bir yanıt yazın